Δικαστική συμπαράσταση

Τι είναι η δικαστική συμπαράσταση;

Δικαστική συμπαράσταση είναι η κατάσταση κατά την οποία τίθεται ένα ενήλικο πρόσωπο όταν η διανοητική ή σωματική του κατάσταση δεν του επιτρέπει να επιμελείται των υποθέσεων του με γνώμονα το έννομο συμφέρον του.

Ποια είναι τα είδη της δικαστικής συμπαράστασης;

Η δικαστική συμπαράσταση διακρίνεται σε στερητική και επικουρική δικαστική συμπαράσταση και περαιτέρω σε ολική ή μερική.

Στη στερητική δικαστική συμπαράσταση, ο συμπαραστατούμενος αντιπροσωπεύεται από το δικαστικό συμπαραστάτη στην τέλεση δικαιοπραξιών ή τη διεξαγωγή δίκης ενώ στην επικουρική ο συμπαραστατούμενος πριν από τη διενέργεια δικαιοπραξιών ή τη διεξαγωγή δίκης, απαιτείται να λαμβάνει την έγγραφη συναίνεση του δικαστικού συμπαραστάτη.  

Περαιτέρω, η δικαστική συμπαράσταση δύναται να είναι ολική, όταν το πρόσωπο κηρύσσεται ανίκανο για όλες τις δικαιοπραξίες και μερική όταν κηρυχθεί ανίκανο για ορισμένες δικαιοπραξίες.

Πώς τίθεται ένα πρόσωπο σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης;

Για να τεθεί ένα πρόσωπο σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης απαιτείται να υποβληθεί αίτηση από τον κύκλο των νομιμοποιούμενων προσώπων του άρθρου 1667 ΑΚ ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου, ήτοι του Μονομελούς Πρωτοδικείου της κατοικίας ή της συνήθους διαμονής του συμπαραστατούμενου, το οποίο δικάζει κατά τη διαδικασία της Εκουσίας Δικαιοδοσίας.

Παράλληλα, το αρμόδιο δικαστήριο συγχρόνως με το δικαστικό συμπαραστάτη διορίζει και 3μελές ή 5μελές εποπτικό συμβούλιο για να ελέγχει αν κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του ενεργεί προς το συμφέρον του συμπαραστατούμενου.

Ποια πρόσωπα υποβάλλονται σε δικαστική συμπαράσταση;

Σύμφωνα με το άρθρο 1666 ΑΚ σε δικαστική συμπαράσταση υποβάλλονται ενήλικα πρόσωπα στις εξής περιπτώσεις:

1. Όταν ο ενήλικος λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής ή λόγω σωματικής αναπηρίας αδυνατεί εν όλω ή εν μέρει να φροντίζει μόνος για τις υποθέσεις του
2. Όταν ο ενήλικος λόγω ασωτίας, τοξικομανίας ή αλκοολισμού, εκθέτει στον κίνδυνο της στέρησης τον εαυτό του, το σύζυγό του, τους κατιόντες ή τους ανιόντες του.

Ο ανήλικος, που βρίσκεται υπό γονική μέριμνα ή επιτροπεία, δύναται να υποβληθεί σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης, αν συντρέχουν οι όροι της, κατά το τελευταίο έτος της ανηλικότητας. Τα δε αποτελέσματα της υποβολής σε δικαστική συμπαράσταση εκκινούν από τη στιγμή που ο ανήλικος ενηλικιωθεί.

Ποια είναι τα πρόσωπα που νομιμοποιούνται για την υποβολή αίτησης για δικαστική συμπαράσταση;

Σύμφωνα με το άρθρο 1667 ΑΚ αίτηση για δικαστική συμπαράσταση μπορούν να υποβάλλουν τα ακόλουθα πρόσωπα:

• Ο σύζυγος του πάσχοντος
• Οι γονείς του πάσχοντος
• Τα τέκνα του πάσχοντος
• Ο Εισαγγελέας
• Το Δικαστήριο αυτεπαγγέλτως

Επιπλέον, προβλέπεται ότι σε περιπτώσεις σωματικής αναπηρίας, η αίτηση υποβάλλεται αποκλειστικά από τον ίδιο τον πάσχοντα.

Ποια είναι τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που υποβάλλονται ενώπιον του αρμοδίου Δικαστηρίου;

• Αντίγραφα αστυνομικών ταυτοτήτων ή άλλων νομιμοποιητικών εγγράφων του 3μελούς ή 5μελούς εποπτικού συμβουλίου
• Ιατρικά πιστοποιητικά και έγγραφα γνωστοποίησης αναπηρίας από δημόσιο νοσοκομείο ή άλλο κρατικό φορέα
• Σχετικό κρατικό έγγραφο για την καταβολή αναπηρικού εισοδήματος ή σύνταξης
• Απόφαση αναπηρίας από το ΙΚΑ ή από άλλο δημόσιο ασφαλιστικό φορέα από το οποίο αποδεικνύεται το ποσοστό αναπηρίας ή η ασθένεια του προσώπου που πρόκειται να τεθεί σε δικαστική συμπαράσταση
• Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης από το οποίο προκύπτει η συγγενική σχέση αιτούντος και ασθενούς.

*Το γραφείο μας διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε θέματα δικαστικής συμπαράστασης τόσο σε δικαστηριακό όσο και σε συμβουλευτικό επίπεδο. Επισημαίνεται ότι βάσει Κώδικα περί Δικηγόρων απαγορεύεται η παροχή νομικών συμβουλών χωρίς την καταβολή της αντίστοιχης αμοιβής (άρθρο 57 Ν. 4194/2013).