Αγωγή προσβολής πατρότητας

[hidden_excerpt]Με την αγωγή προσβολής πατρότητας προσβάλλεται ενώπιον του Δικαστηρίου το τεκμήριο πατρότητας του ανηλίκου τέκνου. Η διαδικασία αυτή, όπως είναι αυτονόητο, λόγω της ιδιαιτερότητας που παρουσιάζει, απαιτεί ιδιαίτερα λεπτούς χειρισμούς με σκοπό την αποτροπή του επηρεασμού της ομαλής ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης του ανηλίκου τέκνου. …                        [/hidden_excerpt]

Με την αγωγή προσβολής πατρότητας προσβάλλεται ενώπιον του Δικαστηρίου το τεκμήριο πατρότητας του ανηλίκου  τέκνου.

Η διαδικασία αυτή, όπως είναι αυτονόητο, λόγω της ιδιαιτερότητας που παρουσιάζει, απαιτεί ιδιαίτερα λεπτούς χειρισμούς με σκοπό την αποτροπή του επηρεασμού της ομαλής ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης του ανηλίκου τέκνου.

Τεκμήριο πατρότητας:

Το άρθρο 1465 ΑΚ που θεσπίζει το τεκμήριο καταγωγής από γάμο, προβλέπει ότι το τέκνο που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια του γάμου της μητέρας του ή εντός 300 ημερών από τη λύση ή την ακύρωση του τεκμαίρεται ότι έχει πατέρα το σύζυγο της μητέρας.

Η ύπαρξη του εν λόγω τεκμηρίου, λοιπόν, είναι καθοριστικής σημασίας καθώς αποτελεί το πρώτο στάδιο για τη δημιουργία συγγενικών σχέσεων μεταξύ του πατέρα και του ανηλίκου τέκνου.

Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που το τεκμήριο της πατρότητας δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και ο πατέρας του ανήλικου τέκνου είναι διαφορετικός από τον τεκμαιρόμενο;

Για την περίπτωση αυτή, προβλέφθηκε νομικά το δικαίωμα προσβολής πατρότητας με την κατάθεση αντίστοιχης αγωγής ενώπιον του αρμοδίου Μονομελούς Πρωτοδικείου προς αποκατάσταση της αλήθειας τόσο για νομικούς όσο και για ηθικούς λόγους.

Ποια είναι τα πρόσωπα που νομιμοποιούνται σύμφωνα με το νόμο  για την άσκηση της αγωγής πατρότητας ενώπιον του αρμοδίου Δικαστηρίου;

Το άρθρο 1469 ΑΚ ορίζει ότι την ιδιότητα τέκνου γεννημένου σε γάμο μπορούν να προσβάλλουν:

• Ο σύζυγος της μητέρας
• Ο πατέρας ή η μητέρα του συζύγου, αν αυτός πέθανε χωρίς να έχει χάσει το δικαίωμα της προσβολής
• Το τέκνο
• Η μητέρα του τέκνου
• Ο άντρας με τον οποίο η μητέρα βρισκόμενη σε διάσταση με το σύζυγο της, είχε μόνιμη σχέση με σαρκική συνάφεια κατά το κρίσιμο διάστημα της σύλληψης.

Νόμιμες προθεσμίες για την άσκηση του εν λόγω δικαιώματος σύμφωνα με το άρθρο 1470 ΑΚ:

• Για το σύζυγο της μητέρας: Ένα (1) έτος από την γνώση του τοκετού και σε κάθε περίπτωση πέντε (5) έτη από τον τοκετό.
• Για τον πατέρα ή τη μητέρα του συζύγου: Ένα (1) έτος από την γνώση του θανάτου του υιού του και τη γέννηση.
• Για το τέκνο: Ένα (1) έτος από την γνώση του θανάτου του υιού του και τη γέννηση.
• Για τη μητέρα του τέκνου: Ένα (1) έτος από τον τοκετό ή έξι (6) μήνες από την λύση του γάμου σε περίπτωση που υφίστατο σοβαρός λόγος κατά την διάρκεια του γάμου.
• Για τον άντρα που είχε σαρκική συνάφεια με τη μητέρα: Δύο (2) έτη από τον τοκετό.

Ο θεσμός του ειδικού επιτρόπου:

Όταν ανήλικο τέκνο  πρέπει να υποβάλλει τη σχετική αγωγή ενώπιον του αρμόδιου Δικαστηρίου δημιουργείται πρόβλημα εκπροσώπησης του καθώς λόγω της ανηλικότητας του στερείται  δικαιοπρακτικής ικανότητας.

Στην περίπτωση αυτή  η αγωγή θα πρέπει να ασκηθεί από τον ασκούντα την επιμέλεια που τις περισσότερες φορές το πρόσωπο αυτό είναι η μητέρα του. Δεδομένου όμως ότι δύναται να υπάρξει σύγκρουση συμφερόντων καθώς ενάγων και εναγόμενο πρόσωπο θα ταυτίζονται, ο νόμος προέβλεψε τον ορισμό ειδικού επιτρόπου για την εκπροσώπηση του ανηλίκου τέκνου για τη διενέργεια της συγκεκριμένης δίκης.

Νομικές συνέπειες προσβολής της πατρότητας:

Στην περίπτωση που γίνει δεκτή η αγωγή προσβολής πατρότητας, αφού έχει προηγηθεί και η σχετική εξέταση DNA, οι έννομες συνέπειες που προκύπτουν είναι οι ακόλουθες:

• Αποκοπή του νομικού δεσμού μεταξύ του ανηλίκου τέκνου και του τεκμαιρόμενου πατέρα αναδρομικά από τη γέννηση του. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση αυτή το τέκνο θα απωλέσει άλλα δικαιώματα όπως είναι: κληρονομικά δικαιώματα, δικαίωμα στη νόμιμη μοίρα κτλ.
• Εάν η διαδικασία ξεκίνησε από τον εραστή της μητέρας τότε η δικαστική απόφαση επέχει θέση αναγνώρισης του τέκνου από το βιολογικό πατέρα ενώ σε κάθε άλλη περίπτωση το τέκνο θα χαρακτηριστεί ως «αγνώστου πατρός» και απαιτείται πλέον η εκούσια αναγνώριση του από το βιολογικό πατέρα.
• Η δημιουργία του νέου νομικού δεσμού μεταξύ βιολογικού πατέρα – τέκνου εξομοιώνει το τέκνο ως γεννημένο εντός γάμου δημιουργώντας αξιώσεις του ανήλικου τέκνου, όπως είναι: δικαίωμα για διατροφή, κληρονομικό δικαίωμα κτλ.

*Το γραφείο μας διαθέτει μεγάλη εμπειρία για ζητήματα που αφορούν την προσβολή πατρότητας τόσο σε δικαστηριακό όσο και σε συμβουλευτικό επίπεδο. Επισημαίνεται ότι βάσει Κώδικα περί Δικηγόρων απαγορεύεται η παροχή νομικών συμβουλών χωρίς την καταβολή της αντίστοιχης αμοιβής (άρθρο 57 Ν. 4194/2013).